Benim tanışırlığım 2006-07 eğitim yılının bahar döneminde oldu Work & Travel ile. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nde öğrenciyle Doç. Dr. Tarkan Kaçmaz dersinde bahsetmişti bu programdan. Dersten sonra utana sıkıla gidip detayları sormuştum hocama. Sonra büyük bir hayal kırıklığı ile o sene için başvuruları kaçırdığımı öğrendim. Tabi seneye yaz Florida'daydım Work & Travel Programı ile. Gelin önce size bu programla ilgili bilmeniz gereken ilk noktaları anlatayım.
1. Work and Travel nedir?
Work & Travel programı, ABD Devlet Bakanlığı (Depatment of State) tarafından düzenlenen ve yetkilendirdiği program sponsorları tarafından organize edilen kültürel bir değişim programıdır. Bu program, sadece lisans ve yüksek lisans öğrencilerine, yaz aylarını Amerika’da değerlendirerek uluslararası kültürel bir değişim yaşama ve iş tecrübesi edinme fırsatını sunar. Katılımcılara, özel bilgi ve beceri gerektirmeyen sezonluk işlerde en fazla 17 hafta, yani 4 ay 1 hafta süre ile Amerika’da çalışma ve kalma hakkı veren program, öğrencilere edinecekleri tecrübeyi en az maliyete getirebilme fırsatı sunar. İsteyen öğrenciler çalışma sürelerinin bitiminden sonra okullarının yaz tatil süresini aşmayacak şekilde 25 güne kadar Amerika’da seyahat ve eğlenme amaçlı da kalabilirler, hatta bir çok öğrenci de kalmakta ve Kuzey Amerika'yı keşfetmektedir. Bu sayede katılımcılar yaşam masraflarını kendi imkanları ile karşılayabilme ve minimum maliyetle bir yazlarını Amerika’da geçirebilme fırsatını elde ederler. Amerikan kültürünü yakından tanıma, farklı kültürlerden insanlarla tanışma, kendi kültürünü yeni insanlara aktarma, İngilizce becerilerini geliştirebilme ve bu gibi, programın doğal olarak beraberinde getirdiği, pek çok fırsatla dolu bir yazdan sonra katılımcılar, zengin tecrübelerle ülkelerine dönebilirler. Ancak programın adına dikkat edilmelidir; önce Work sonra Travel olarak adlandırılır bu program, yani yazı sezonluk işlerde çalışarak geçirdikten sonra güzel bir tatili hakedersiniz.
Ancak bu güzel programa katılan ve hayal kırıklığıyla ülkemize dönen öğrenciler de vardır. Bunun temel sebebi farklı amaçlarla Work & Tavel'a katılıp sonra tüm hayalleri suya düşen gençlerin konuyu aslında yanlış anlamasından kaynaklanır. Gelin bir de bu programın ne olmadığına bakalım.
2. Work and Travel ne değildir?
Work and Travel programının çıkış sebebi ve asıl amacı olan kültürel değişim yönünü iyi anlayabilmek ve programdan gerektiği şekilde ve en iyi bir biçimde verim alabilmek için programın yanlış anlaşılan ya da yanlış bilinen yönlerinin tanınması ve dikkat edilmesi gerekmektedir.
Work & Travel bir tatil ya da seyahat programı değildir.
Work and Travel isminden de anlaşılabileceği gibi ilk önce çalışma ve ardından seyahat bölümlerinden oluşan bir programdır. Programın büyük bir bölümünü oluşturan çalışma kısmında işvereniniz sizi bir turist olarak değil, bir çalışanı olarak görecektir ve sizden de aynı ciddiyeti bekleyecektir. İşveren için yaz döneminde aynı iş yerinde çalışan diğer çalışanlardan bir farkınız yoktur. Öğrenci işvereninin beklentilerini göz önünde bulundurmalıdır ve çalışan olarak sorumluluklarını bilmelidir. Çalışma saatleri içinde işveren öğrencinin kendisine verilen işi yapmasını ve aldığı saat ücretinin hakkını vermesini bekler. İsteyen öğrenciler, programın çalışma kısmı bitiminde toplam program süresini aşmayacak şekilde bir aya kadar Amerika’da seyahat ve eğlence amaçlı da kalabilirler.
Work and Travel bir dil öğrenme ya da yaz okulu programı değildir.
Eğitim programlarından olan dil kursları ve yaz okulu programları tamamen bütçe ve istekleriniz doğrultusunda organize edilir ve ödediğiniz ücretle orantılı olarak belli hizmetler ve kurslar sunulur ve siz sadece kurs veya yaz okulu programınızı tamamlar, bütçeniz ve zamanınız ölçüsünde seyahat eder, eğlenir ve ülkenize geri dönersiniz. Work and Travel Programı ise bir çalışma dönemi ve bu dönemin sonunda yapılan tatilden oluşan, kişisel gelişiminize önemli katkılar sağlayacak bir kültürel değişim programıdır.
Bu sayede katılımcılar yaşam masraflarını kendi imkânları ile karşılayabilme ve minimum maliyetle bir yazlarını Amerika’da geçirebilme fırsatını elde ederler. Amerikan kültürünü yakından tanıma, farklı kültürlerden insanlarla tanışma, kendi kültürünü yeni insanlara aktarma, İngilizce becerilerini geliştirebilme ve bu gibi, programın doğal olarak beraberinde getirdiği, pek çok fırsatla dolu bir yazdan sonra katılımcılar, zengin tecrübelerle ülkelerine dönebilirler.
Work & Travel para kazanma programı değildir.
Bu program kapsamında öğrencinin genel hedefi, farklı kültürleri tecrübe etmesi ve bir miktar İngilizce pratik becerisini geliştirmesidir. Aslında program kapsamında çalışılan iş, farklı kültürleri yakından tanımak ve ülkede bulunduğu süre boyunca ihtiyacı olan temel giderlerini karşılamak için belli bir miktar gelir elde etmesini sağlayacak bir araçtır. Program hiç bir zaman öğrenciye yüksek miktarlarda para kazanma imkânı vaad etmez. İstisna olarak bazı öğrenciler iyi bir iş performansı sergileyerek daha fazla çalışma imkânı ve daha yüksek gelir elde edebilmektedirler. Ancak programa başlarken öğrencinin hedefi hiç bir zaman yüksek miktarlarda para kazanmak olmamalıdır. Program için yapmış olacağınız masrafları da orada çıkartacağınızın garantisi verilemez. Hiç bir şahıs veya kurum size böyle bir güvence de veremez.
Work & Travel programı okuduğunuz bölümle alakalı iş imkânı sağlayan bir program değildir.
Programın amacı kültürel değişimi tecrübe etmenizdir ve bu durum size vasıf gerektiren iş imkanları sunmaz. Örneğin ülkemizde mühendislik okuyan bir öğrenci programa katıldığında eğitimiyle alakalı bir işte çalışacağını düşünmemelidir ve bu tür bir beklentide olmamalıdır. Program kapsamında yapılan işlerin bir çoğu hizmet sektöründe ve vasıf gerektirmeyen, kasiyerlik, garsonluk, oda temizleme görevlisi, cankurtaran, temizlikçi, eğlence parkı çalışanı ve benzeri işlerdir.
Work & Travel tek başına bir eğlenme programı değildir.
Programın içerisinde uygun vakitlerinizi buldukça tabiki gezip yeni yerler görüp eğleneceksiniz. Ancak burada üzerinde durulması gereken konu, programa katılacak olan öğrencinin belli sorumluluk ve görevleri yerine getirmesi gerektiğinin de bilincinde olması gerektiğidir. Programın başlamasıyla birlikte öğrenciler ciddi bir iş ortamına dâhil olup gerekli iş performansını işverenlerine sergilemek durumundadırlar. Bu nedenle öğrencilerin kendilerini böyle bir çalışmaya hazırlayarak programa katılıp katılmamaya karar vermeleri gerekmektedir. Ayrıca eğlence ve bir takım sosyal aktivitelere katılırken bulundukları ülkenin yasal kurallarına da uygun hareket etmek öğrencinin en önemli sorumluluklarındadır.
3. Work and Travel'a kimler başvurabilir?
Bu programa katılabilmek için aşağıdaki şartları sağlıyor olmanız gerekmektedir.
Aşağıdaki kriterler teknik kriterler olup, öğrencinin bu program için diğer yönlerden de uygun olup olmadığı danışman firmalarca yapılan İngilizce mülakatı sırasında ayrıca anlaşılmaya çalışılacaktır. Aşağıdaki teknik kriterleri sağlıyor olmasına rağmen görüşme sırasında yetersiz görülen öğrenciler programa kayıt olamaz. Danışman firmalar sizlere en doğru işi bulmak için çabalarken Amerika'daki işverenleri de mutlu etmelidir, kriterlere uygun öğrencileri seçmekle yükümlüdür.
18-26 yaşları arasında olmak.
En az, orta seviyenin üzerinde bir konuşma İngilizce’sine sahip olmak.
Bir lisans ya da yüksek lisans programına kayıtlı olmak.
4 üzerinden en az 2 akademik ortalamaya sahip olmak.
Okulunda en az bir dönem bitirmiş olmak. Hazırlık Sınıfı öğrencileri de 1 yıl boyunca İngilizce eğitimin üzerine Work & Travel programına katılıp güzel bir cila çekebilirler dil becerilerine.
4. Çalışma saatleri ve gelirler nelerdir?
Bir işte genel olarak haftada 4-6 gün ve günde 4-8 saat arası çalışılır. Ortalama bir Work and Travel işinde haftalık çalışma saati tüm yazın ortalaması alındığında genel olarak 30-32’dir. Yani haftada 5 gün çalıştığını düşünürsek günlük 6 saat çalışmanız beklenir. Türkiye'de sezonluk işlerde 12-17 saat çalışan öğrencileri düşündükçe bu rakam çok komik kalıyor aslında. Bu koşullar sezonun yoğunluğuna, işin tipine ve işyerine göre değişiklik gösterebilir. Çok sık olmamakla birlikte işverenler öğrencilere fazla çalışma saati verebilirler. Tabiki adamlar sizi yarım saat daha fazla çalıştırsa bunu öderler. "Over time" olarak adlandırılan bu durum kanunlarla belirlenmiş olup normal saat ücretinizin 1.5 katıdır. Diyelim haftalık 30 saat anlaştınız ancak bu hafta 40 saat çalıştınız. Fazladan çalıştığınız 10 saatin ücreti, normal aldığınızdan 1.5 katı fazla olacaktır. Haftalık 350 dolar kazanıyorsanız, yani saatlik 11.6 USD olarak çalışıyorsanız, fazladan çalıştıklarınız saatlik 17.5 USD olarak hesaplanacaktır. Bu, öğrencinin girişkenliğine, performansına, dil becerisine, işyerindeki ihtiyaca ve biraz da şansa bağlı olabilir. En düşük saat ücreti eyaletten eyalete farklılık göstermekle birlikte genel olarak 7.25 USD’dir. Çoğunlukla, alınan saatlik ücret, 7.25-8.50 USD arasındadır. Öğrenciler orjinal işlerinin yanında (asıl işlerini ihmal etmemek ve gerekli izin ve onayı program sponsorundan almak koşuluyla) ikinci bir iş bulup çalışma hakkına da sahiptirler. İkinci bir işte çalışmak isteyen öğrenci bu işini kendisi bulmak ve çalışmaya başlamadan önce program sponsoruna onaylatmak zorundadır.
Öğrencilerin aldığı ücret brüttür. Amerikan vergi sistemine göre tüm gelir sahiplerinin kazançlarından vergi kesilir. Bu programda katılımcılar, kendilerinden kesilen vergilerin %80’e yakınını ülkeye döndükten sonra yapacakları başvuru ile geri alabilirler.
Dokuz Eylül Üniversitesinde bir öğrencimin gitmesine yardımcı olmuştum ve orada saatlik 5.75 USD alacak şekilde anlaşıp gitmişti, düşündüğümüzde çok düşük bir rakam ancak günlük en az 175 USD bahşiş alıyordu vale olarak çalıştığı işten. Bir de sürme fırsatı bulduğu arabalar cabası.
5. Maliyeti Nedir?
Work and Travel’a çeşitli yurtdışı eğitim danışmanlık şirketleri ile başvurabilirsiniz. Benim sizlere tavsiye edebileceğim güvenilir bir firma olarak United Towers olacaktır. Çevremde duyduğum, bir çok öğrencimin çalıştığı bir yer olduğu için gönül rahatlığıyla tercih edebilirsiniz.
Work and Travel maliyeti çeşitli danışmanlık firmalarına ve sezonlara göre değişmekle birlikte ortalama sizlere $1900-$2200 fiyat söyleyeceklerdir. Ayrıca vize başvuru maliyeti olarak $195 tutmaktadır. Gidiş geliş Uçak bileti de yine çeşitli dönemlere göre değişmekle birlikte $500-$1000 arası tutabilmektedir.
Özellikle kişisel harcamalarınız ve ilk maaş döneminize kadar idare edebileceğiniz yaklaşık $500-$1000 arası yanınıza almanız tavsiye ediliyor. Bazen haftalık bazense 2 haftalık şeklinde "Pay Check" alacağınız için cebinizde biraz paranızla gitmeniz mühim bir nokta.
*Tabi bu rakamları biraz esnek tuttum çünkü görünmeyen masraflarınız olacaktır elbet. Bunlar kesin fiyatlar değildir. Çeşitli faktörlere bağlı olarak toplam değerden daha az veya daha yüksek çıkma ihtimali vardır. Görüşeceğiniz bir danışmanlık firması en doğru bilgiyi size verecektir.
Comments